Angst- en stemmingsproblemen? Muziek als medium binnen het therapieprogramma in KARUS.

Een creatieve workshop ‘anthems’ in de praktijk.  

Muziek als medium binnen therapie, het is een bijzonder krachtig communicatiemiddel dat ons helpt gevoelens te uiten, te ontroeren, te verbinden en vooral om de mensen om ons heen, maar ook onszelf, te begrijpen op een ander niveau. Daarom zet het dagcentrum angst en stemming (KARUS campus Gent) in op creatieve gevarieerde workshops (module ‘persoon en interactie’).

Positieve ervaringen, deskundige ondersteuning

Waarom werkt creatieve therapie zo helend? Naast verbinden, begrijpen … staat het woord ‘positief’ heel centraal. Zorgvragers geven actief aan dat creatieve therapie hen ondersteunt en vooruit helpt. Het herontdekken van plezier, via bijvoorbeeld muziek, is een heel belangrijk onderdeel van hun therapeutisch proces. Dankzij deze positieve ervaringen geeft het hen een houvast om ook na de therapie verder in te zetten op creatieve activiteiten.   

Maar, het muzikale medium binnen een therapeutisch programma inzetten gaat verder: een mix van wetenschappelijke inzichten, creatieve ervaringen… het is het totaalplaatje dat moet kloppen. Daarom zetten we bij KARUS in op een team van deskundigen als basis voor therapie. Tijdens de muziekworkshop die we hieronder verder voorstellen, werkte Ferdy Marysse, psycholoog in het dagcentrum angst en stemming, samen met stagiaire psychologie Sarah Mermans en enkele creatieve studenten van de educatieve masteropleiding Muziek/Drama/Beeldende/Audiovisuele kunsten van de School of Arts Gent en het Conservatorium van Antwerpen.

Een win-win voor iedereen: deskundigheid, creativiteit, ervaring … Samen helpen we de zorgvrager vooruit. 

Hoe verliep deze workshop met muziektherapie in de praktijk? Een voorbeeld met anthems

Tijdens een tien weken durende workshop met een groep personen die angst- en stemmingsproblemen ervaren, creëerde men anthems, een soort persoonlijke composities van muziek of liedjes. Zowel de voorbereidingen, het werkproces als het eindresultaat: allen zijn ze onderdeel van het therapeutisch proces.

Als start is een juiste basis nodig. Heel belangrijk bij muziektherapie en muziekworkshops is het vrijwillige karakter om hieraan deel te nemen. Voor de ene persoon werkt muziek, voor de andere beeldende kunst … Het resultaat staat of valt met het al dan niet vrijwillig participeren. Hiernaast is een einddoel voor de zorgvrager ook belangrijk, zoals in deze case: het weergeven van een persoonlijk overgangsproces in het leven.  
 
Eens het doel en de methode helder was, startte men het werkproces als onderdeel van de therapie op:

  • Welke type liedjes/muziekstijlen past het best bij de persoon (lounge, dance, spoken word …)?
  • Improvisatiesessies werden ingelast waar de deelnemers improviseerden met melodieën en ritmes op keyboard, gitaar, xylofoon, kleine djembe. Deze improvisaties werden opgenomen door de muzikanten.
  • Op basis van de improvisaties werden de eerste ruwe songversies gemaakt: het muzikale gedeelte.
  • Ondertussen werd er in de sessies creatief schrijven gewerkt aan persoonlijke songteksten.
  • Met de songteksten en de ruwe versies, eventueel aangevuld met geluidsopnames die de personen zelf gemaakt hadden (bijvoorbeeld met smartphone in de natuur) werden de liedjes verder uitgewerkt.
  • Optioneel kon men zelf of samen met één van de muzikanten de liedjes inzingen.
  • Uiteindelijk werd alles gemixt tot het eindproduct.

Als afsluiter stelden de zorgvragers en muzikanten hun persoonlijke anthems voor aan andere zorgvragers en personeelsleden van het dagcentrum angst en stemming.

Het eindresultaat werd met veel enthousiasme onthaald! 

Anthem Dobbelsteen

Bekijk hier ook de tekst

Dit is slechts één voorbeeld van een workshop die kan variëren per groep. Met een andere groep werkte KARUS, in samenwerking met kunstenares Elke Lemmens, aan diorama’s geïnspireerd op het prachtige werk van Elke uit de reeks ‘schoenschrapers’ in de stad Antwerpen.